فرز، ابزاری چندکاره بوده که از کاربرد فرز برای برش، شکل دهی و سنباده زنی استفاده می‌شود. اگر با چوب، فلز یا سنگ سروکار دارید، فرز تا حد زیادی کارها را آسان می‌کند؛ همچنین فرز ابزاری ضروری برای کسانی است که با فلز کار می‌کنند.
فرز وظایف دیگری نیز دارد و می توان از آن برای بسیاری از کارها از جمله صیقل دادن سطوح، تیز کردن وسایل و ابزار مختلف، پولیش کردن و … استفاه کرد.
دستگاه فرز علاوه بر ساییدن قطعات و بریدن آنها می‌تواند به عنوان یک تیز کننده، به خوبی عمل کند و شما می توانید انواع ابزارهای باغبانی و حتی وسایل و لوازم خانگی که لازم است تیز شوند، را با آن تیز کنید اما در این کار بسیار محتاط باشید. چون این کار بسیار خطرناک است و باید تمام موارد ایمنی را کاملا رعایت کنید.
یکی از کاربرد های اساسی فرز توسن ، تراشیدن و حذف حجم بالای فلزات از سطح کار است. هنگام کار با این دستگاه می‌توانید دستگاه فرز را به قطعه ی کار محکم شده نزدیک کنید یا اینکه دستگاه را در جایگاه خود نگه داشته و قطعه ی کار را به سمت آن حرکت دهید.
دستگاه فرز می‌تواند گرمای زیادی ایجاد کند؛ به همین دلیل به منظور جلوگیری از افزایش دمای قطعه‌ی کار، حفظ ثبات قطعه و بروز حادثه، از خنک کننده استفاده می‌شود.
یکی از رایج ترین کاربرد های این ابزار برای رفع بیرون زدگی سنگ و فلز و صاف کردن سطوح می باشد. همچنین این ابزار برای از بین بردن زنگ آهن، رنگ روی فلزات، سمباده زدن روی فلز و چوب، کنار تراشی، شیار درآوردن و …می باشد.
اجزای مختلف فرز
موتور
این بخش وظیفه گرفتن انرژی از منبع تغذیه و انتقال آن جهت گردش صفحه برش را برعهده دارد. موتور دستگاه قدرت های مختلفی دارد. فرز آهنگری و سنگبری نسبت به فرزهای دیگر مانند فرز مینیاتوری و انگشتی از قدرت بالاتری برخوردار هستند. توان یا قدرت این دستگاه برحسب وات سنجیده می شود. عموماً هر چه قدرت دستگاه بالاتر باشد، از قیمت بالاتری نیز برخوردار است.
صفحه برش یا دیسک فرز
صفحه برش یکی از قطعات اصلی دستگاه فرز است که وظیفه آن چرخش و برش سطوح است. صفحه های برش انواع مختلفی دارند و برای سطوح مختلف باید از صفحات متفاوت استفاده کنید. برخی از متداول ترین تخته های برش در بازار عبارتند از: دیسک سرامیک بر، گرانیت بر، پروفیل بر و ….
بالشتک
بالشتک یکی از اجزای موتور به شمار می رود که بعد از ورود برق از طریق کلید پاور، به کمک دو سیم آن را دریافت می کند. بالشتک ها برق دریافت شده را به میدان مغناطیسی تبدیل و برق را به زغال دستگاه منتقل می کنند.
دسته و بدنه دستگاه فرز
بدنه فرز عمدتاً از جنس پلاستیک فشرده مقاوم تولید شده است و تمامی اجزا بر روی آن سوار می شود. دسته فرز از مهم ترین قسمت های بدنه محسوب می شود. این دسته باید به صورت کاملاً ارگونومیک و مطابق با استانداردهای بین المللی تولید شود تا در استفاده طولانی مدت باعث خستگی دست کاربر نشود.
شفت دستگاه
شفت قسمتی از دستگاه است که صفحه برش بر روی آن سوار می شود. سایز شفت ها با یکدیگر مختلف است.
کلید
کلیدهای مختلفی در دستگاه فرز وجود دارد. از کلید پاور برای قطع و وصل منبع برق، از کلید کنترل سرعت برای کنترل و تنظیم سرعت دستگاه و از کلید قفل کن برای قفل کردن و ثابت نگه داشتن شفت دستگاه استفاده می شود.
انواع دستگاه فرز و کاربرد های آنان
مینی فرز
مینی فرز دستگاهی است که صفحاتی با ابعاد 18 سانتی‌متر یا کوچک‌تر روی آن نصب می‌شود. این دستگاه برای ایجاد انواع برش و سنگ‌زنی و به‌خصوص مواقعی که قابل حمل بودن و قدرت مانور مهم است، مناسب است.
این نوع دستگاه ها معمولا تفاوت چندانی با فرز ها ندارند. اما تفاوت در اندازه و قدرت باعث شده که دامنه کاربرد آنها تا حدی با هم متفاوت باشد. این دستگاه را می‌توان برای تیز کردن تیغه‌ها، برداشتن لکه‌های رنگ یا زنگ‌زدگی از روی قطعات فلزی و برس سنگ یا فلزات مورداستفاده قرار داد.
فرز انگشتی کار فرز انگشتی شباهت زیادی به سنگ مستقیم دارد با این تفاوت که در این دستگاه به‌جای دیسک، سری با عملکردی مشابه دریل قرار می‌گیرد. انواع سری فرز انگشتی که برای سنگ‌زنی استفاده می‌شود بسیار کوچک بوده و برای سایش و صاف کردن لبه فلزات سخت بسیار مناسب است.
فرز مینیاتوری
فرز مینیاتوری نوعی فرز انگشتی است که اندازه کوچکی دارد و کاربرد آن تنها به صنعت محدود نمی‌شود و از آن در کارهای مختلف خانگی هم استفاده می‌شود. ساختار فرز مینیاتوری ساده بوده و می‌توانید با نصب ابزار و تیغه‌های مختلف از آن برای کارهای مختلف استفاده کنید. این فرز برای کارهای ظریف و کوچک با دقت بالا مانند زنگ زدایی و رنگ برداری فلرات، تیز کردن ابزار، برش اتصالات مختلف، حکاکی و … بسیار مناسب است.
این نوع فرز برای کارهای خیلی ظریف مناسب است و بسیار دقیق بوده و می‌توانند برای انجام کارهای هنری مانند منبت‌کاری یا حکاکی مورداستفاده قرار بگیرند.
اور فرز نجاری
این نوع فرز ها دارای بیشترین کاربرد در نجاری و برای ایجاد طرح و نقش بر روی درب کابینت و دکور های خانگی و… مورد استفاده قرار می گیرند.
فرز آهنگری
یکی از ابزارهای ضروری در هر کارگاه صنعتی، فرز آهنگری است که با استفاده از آن می‌توان نیازهای مختلفی را برطرف کرد. برای مثال یکی از رایج‌ترین کاربردهای فرز آهنگری، استفاده از آن برای رفع عیب قطعاتی است که در حال کار بر روی آنها هستید. همچنین از این نوع فرز برای برش اجسام سخت یا تیز کردن ابزارهای باغبانی و مواردی از این دست استفاده می‌شود. نکته مهم برای کار با فرز آهنگری این است که برای به دست آوردن یک نتیجه خوب، باید مهارت کافی برای کار با دستگاه را داشته باشید.
فرز سنگبری
این نوع فرز مخصوص برش سنگ و گرانیت است که در ساختمان سازی و تغییر نمای ساختمان ها بسیار کاربرد دارد. از ویژگی های فرز سنگبری آن است که سرعت چرخش آزاد آنها کمتر از نوع آهنگری و حدود ۶۰۰۰ و ۶۵۰۰ دور در دقیقه است. همچنین فرز های سنگبری قابلیت برش سنگ هایی با قطر ۲۳۰ میلیمتر را دارند.
مقایسه فرز ها
برای مقایسه فرز ها عوامل زیر را در نظر میگیرند:
اندازه صفحه
این عدد حداکثر قطر دیسک قابل استفاده در دستگاه و درنتیجه عمق برش را نشان می‌دهد. صفحات 18 سانتی‌متری امکان کار در عمق و فضای بیشتر را فراهم می‌کنند. اگر می‌خواهید از صفحه فرز 18 سانتی‌متری یا بیشتر استفاده کنید باید فرز سنگ بری بخرید.
قدرت سنگ فرز
میزان قدرت فرز را معمولاً برحسب وات (بیشترین قدرتی که فرز می‌تواند با آن کار کند) اندازه‌گیری می‌کنند. میزان برق ورودی فرز برحسب آمپر و برای فرز شارژی برحسب ولت بیان می‌شود. میزان قدرت فرز بادی برحسب فوت مکعب بر دقیقه اندازه‌گیری شده و معمولاً میزان فشار پیشنهادی برای دستگاه را برحسب پوند بر مربع می‌سنجند. همچنین فرز سنگ بری و آهنگری را برحسب اسب بخار می‌سنجند. برای مثال مینی فرز 1000 وات یا یک کیلو واتی، اسب بخاری معادل 1.34 دارد.
سرعت سنگ فرز
هرچه صفحه فرز کوچک‌تر باشد، RPM یا میزان دور بر دقیقه آن بیشتر است. میزان RPM دستگاه را در زمانی که دستگاه تحت فشار نیست و در حالتی که بدون صفحه با بیشترین سرعت خود می‌چرخد می‌سنجند.
سرعت موتور فرز آهنگری بیش از 8500 دور در دقیقه است اما سرعت موتور فرز سنگ بری حدوداً برابر 6000 دور در دقیقه بوده اما قدرت بیشتری دارد.
ابزار بادی و پنوماتیک
